Derk Bolt en Eugene Follender, ontvoerd in Colombia. Toen ik het nieuws hoorde, moest ik meteen aan dit liedje denken. Want voor mij zijn ze helden, deze makers van Spoorloos. Helden die niet alleen mensen herenigen met hun naaste familieleden, maar antwoorden vinden op vragen die een heel mensenleven kunnen kwellen.
Wie een of meer ouders mist, mist een stuk herkenning en daarmee een stukje identiteitsbewustzijn. En dat is iets wat ik begrijp als vrouw die zich een buitenbeentje voelt in haar eigen familie. Iets in mij was anders.
Ik zou egoïstisch zijn
Mijn moeder zei altijd: “Je lijkt op je vader,” en dat was niet bedoeld als een compliment. Zij doelde op de eigenschappen die haar ergerden. Ik zou het volgens haar prima redden op een onbewoond eiland. Ik zou egoïstisch zijn, een soort kluizenaar. Mijn vader zag ik niet vaak en als hij er was, was hij doodmoe van zijn werk in de bouw. Daardoor miste ik in mijn kindertijd de gelegenheid om het aan hem te vragen. Pas toen ik volwassen was, spraken we met elkaar over onze overeenkomsten. Dat was naar aanleiding van de diagnose ADHD die ik kreeg. Hij herkent zich er wel in, maar gelooft niet zo in de diagnose. Als je ‘druk’ of op een andere manier ‘lastig’ was in zijn jonge jaren, kreeg je een knal voor je kop. Dat werkte volgens hem beter dan ‘dat halfzachte gedoe van tegenwoordig’.
Getekend door oorlog
Papa is geboren in 1941 en zijn eerste vier jaren levenservaring werden getekend door oorlog. Ik denk dat dit een behoorlijke invloed heeft gehad op hoe hij denkt, zich voelt en gedraagt. Het heeft invloed op zijn mening en hoe belangrijk hij die mening vindt. Hij hecht grote waarde aan vrijheid en aan het functioneren van ons democratische systeem. Papa maakt zich druk om het welzijn van de mensen in de wereld. Hij kan niet goed slapen omdat hij het niet eens is met wat er in de wereld gebeurt. Hij voelt zich soms zo machteloos. Hij ziet het grotere plaatje en wat hij ziet, emotioneert hem. Ik deel dat gevoel. Het lijkt alsof mijn vader zijn eerste ervaringen en de chronische stress die dat hem bezorgde, aan mij heeft doorgegeven. Dat ik een diagnose ADHD kreeg, vindt hij minder belangrijk. Het is geen desinteresse. Integendeel. Op de dag dat hij mij begeleidde naar mijn aanstaande man, die op me wachtte bij de ambtenaar van de burgerlijke stand, huilde hij de hele tijd van ontroering, geluk en trots.
Herkenning en erkenning
Papa en ik verschillen vaak van mening, maar de manier waarop we onze meningen verdedigen, lijkt akelig veel op elkaar. De meest felle discussies hadden we met elkaar, hij is een van de weinigen tegen wie ik durf te schreeuwen. En allebei cijferen we onszelf weg voor dat grotere plaatje. Voor rechtvaardigheid, eerlijkheid, gelijkwaardigheid en gelijke kansen. Dat we egoïstisch zouden zijn, dat was een misvatting. Het is wel zo dat onze naasten er soms bekaaid vanaf komen wat betreft liefdevolle aandacht. Papa werkte hard om ons alles te geven wat we nodig hadden en daarom was hij er weinig. Ik schenk kopjes koffie in, doe boodschappen en kook lekker eten om mijn liefde te tonen. Ik praat met mijn man als hij zich ongelukkig voelt. Papa en ik zijn geen van beiden sterren in knuffelen. Allebei hebben we moeite met lichamelijk contact. Een gedeelde passie is onze bezorgdheid om de maatschappij. Wanneer we naar het nieuws kijken en elkaar aankijken, herkennen we onszelf in de blik van de ander. En dat is wat ieder mens nodig heeft: de herkenning en erkenning in de blik van een naaste. Dat is nog belangrijker dan dezelfde kleur ogen hebben of dezelfde lichaamsbouw.
Iets in hem was anders
Diezelfde blik van herkenning zag ik een paar weken geleden weer bij Spoorloos. Een alternatief ogende, magere man, vol met tatoeages, stond tegenover zijn stevig gebouwde, keurig geklede zoon. Ze zagen elkaar voor het eerst. De oudere man had een traumatische jeugd achter de rug, raakte verslaafd en was in de criminaliteit terechtgekomen. Zijn kennismaking met poëzie hielp hem om uiting te geven aan zijn gevoelens en daardoor om andere keuzes te maken. Deze Gijs ter Haar is nu een bekende dichter. De jongere man vroeg zich af waar die wilde kant, die hij in zichzelf voelde, vandaan kwam. Zijn moeder was kalm en tevreden en had hem een zo stabiel mogelijke jeugd geboden. Maar iets in hem was anders; een stukje protest, onrust, een stukje pijn, dat hij niet kon plaatsen. Dat stuk van zichzelf vond hij eindelijk terug in de ogen van zijn vader op het moment dat zij elkaar voor het eerst aankeken…
Gelukkig is het goedgekomen met Derk Bolt en Eugene Follender en kunnen zij veilig terug. In mijn ogen zijn zij helden en ik hoop dat ze hun heldhaftige werk, het programma Spoorloos, nog lang zullen voortzetten. Afgelopen zondag zag ik mijn vader weer en gaf ik hem een extra dikke knuffel. Van mij kan hij het hebben. De rest heb ik van hem.
adhdvrouw 